สปันบอนด์ เป็นผ้าที่ราคาถูก ใครๆ ก็ชอบ
แต่หารู้ไม่ว่าหากนำมาทำเป็นถุงผ้านั้น จะให้ผลเสียมากกว่าผลดีซะอีก เพราะสปันบอนด์นั้นก็คือพลาสติกจำแลง
ถุงผ้าสปันบอนด์ที่เราเห็นกันทั่วไปนั้น แท้จริงแล้วทำมาจากพลาสติกชนิดหนึ่ง เรียกว่าพลาสติก non-woven หรือพูดง่ายๆ ก็คือ พลาสติกที่ไม่ได้ถักทอเหมือนผ้าทั่วไป แต่ถูกนำมาปั่นเป็นเส้นใยเล็กๆ แล้วนำมาอัดเป็นแผ่นให้มีความแข็งแรงขึ้น
ปัญหาของถุงสปันบอนด์
แม้ว่าถุงสปันบอนด์จะมีลักษณะคล้ายผ้า แต่ก็มีข้อเสียที่สำคัญคือ เมื่อโดนแสงแดดเป็นเวลานาน เส้นใยพลาสติกจะแตกตัวเป็นชิ้นเล็กๆ ที่เราเรียกว่า “ไมโครพลาสติก” ซึ่งเป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อมอย่างมาก เพราะไมโครพลาสติกเหล่านี้จะปนเปื้อนในดิน น้ำ และอากาศ ส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศและสุขภาพของสิ่งมีชีวิต รวมถึงมนุษย์ด้วย
ข้อเสียหลักๆ ของถุงสปันบอนด์
– ไมโครพลาสติก : เมื่อถุงสปันบอนด์เสื่อมสภาพลง ไมโครพลาสติกจะปนเปื้อนในดิน น้ำ และอากาศ ส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศและสุขภาพของสิ่งมีชีวิต
– ไม่ย่อยสลาย : แม้จะถูกเรียกว่า “ถุงผ้า” แต่ก็ยังเป็นพลาสติกอยู่ดี จึงใช้เวลานานในการย่อยสลาย
ทำไมถึงเปรียบเทียบถุงสปันบอนด์กับ oxo-plastic?
oxo-plastic คือพลาสติกชนิดหนึ่งที่ถูกเติมสารเคมีเพื่อให้สลายตัวได้เร็วขึ้น แต่ในความเป็นจริงแล้ว พลาสติกเหล่านี้จะแตกตัวเป็นไมโครพลาสติกเช่นกัน ซึ่งเป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อมไม่ต่างจากถุงสปันบอนด์ และรัฐบาลไทยได้มีการประกาศแบนการผลิตและนำเข้า oxo-plastic ไปแล้วเมื่อปี 2562
ถึงแม้ว่าถุงสปันบอนด์จะถูกเรียกว่า “ถุงผ้า” แต่ในความเป็นจริงแล้วก็ยังเป็นพลาสติกอยู่ดี และเมื่อเวลาผ่านไปก็จะกลายเป็นแหล่งกำเนิดของไมโครพลาสติก ซึ่งเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่สำคัญ ดังนั้น เพื่อเป็นการช่วยลดปัญหาขยะพลาสติกและปกป้องสิ่งแวดล้อม เราควรเลือกใช้ถุงผ้าที่ทำจากวัสดุธรรมชาติ เช่น ผ้าฝ้าย หรือผ้าใยบัมบู ที่สามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติจะดีกว่า
แทนที่จะหันมาใช้ถุงผ้าสปันบอนด์ เราอาจพิจารณาทางเลือกอื่นๆ ที่ดีกว่า เช่น
– ถุงพลาสติกหนา : ถุงพลาสติกหนาสามารถนำกลับมาใช้ซ้ำได้หลายครั้ง และเมื่อหมดอายุการใช้งานก็สามารถนำไปรีไซเคิลได้
– ถุงผ้าที่ทำจากวัสดุธรรมชาติ : เช่น ผ้าฝ้าย ผ้าใยบัมบู ซึ่งสามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ และไม่ก่อให้เกิดปัญหาไมโครพลาสติก
มุมมองจากผู้เชี่ยวชาญ
รศ.วีรชัย พุทธวงศ์ ได้ออกมาเตือนถึงอันตรายของไมโครพลาสติกจากถุงสปันบอนด์ โดยระบุว่า ไมโครพลาสติกเหล่านี้สามารถละลายในน้ำและเข้าสู่ห่วงโซ่อาหารได้ ซึ่งเป็นภัยคุกคามต่อสุขภาพของมนุษย์
การเลือกใช้ถุงผ้าสปันบอนด์อาจไม่ใช่ทางออกที่ดีที่สุดสำหรับปัญหาขยะพลาสติก เราควรพิจารณาถึงผลกระทบในระยะยาวต่อสิ่งแวดล้อม และเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากยิ่งขึ้น เช่น ถุงผ้าที่ทำจากวัสดุธรรมชาติ หรือการนำถุงพลาสติกกลับมาใช้ซ้ำ
“ สปันบอนด์แค่ถูกความร้อนก็กลายเป็นผง ออกเป็นไมโครพลาสติก
และปะปนไปกับแหล่งน้ำ ปนปนไปอยู่ในตัวของสัตว์น้ำต่างๆ อย่างปลา
และหากเรากินเข้าไป สารเหล่านี้ก็จะไปสะสมในร่างกาย ทำให้เกิดมะเร็งได้ ”
ดังนั้นเราควรหันมาใช้ ถุงผ้าดิบ แทนดีกว่านะ!