สั่งทำบงเอง Custom เองตามใจ ไม่ต้องง้อค่าย

ในโลกของแฟนด้อม แท่งไฟหรือ “บง” คือสัญลักษณ์สำคัญ แต่บางครั้งการรอคอยบง Official จากค่ายก็อาจจะนาน หรือบางด้อมที่ไม่ได้ดังเท่าด้อมอื่นก็อาจไม่มีการทำ นี่จึงเป็นที่มาของเทรนด์ “บง Custom Made” หรือการสั่งทำแท่งไฟส่วนตัว ที่ไม่ได้ผลิตโดยค่ายเพลง แต่สร้างสรรค์ขึ้นมาเพื่อแฟนคลับกลุ่มย่อย โปรเจกต์พิเศษ หรืองานสำคัญที่ต้องการความแตกต่างและเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว

สั่งทำบงเอง เริ่มมาจากอะไร

การทำบงเอง หรือ Custom บงเองนั้น เกิดขึ้นจากความต้องการที่หลากหลายของแฟนคลับ ไม่ว่าจำมาจากแฟนคลับกลุ่มย่อย (Fanbase) โดยแฟนเบสแต่ละกลุ่มอาจต้องการแท่งไฟที่เป็นเอกลักษณ์ของตัวเอง เพื่อใช้เป็นสัญลักษณ์ประจำกลุ่มในการเชียร์ศิลปิน หรือใช้ในกิจกรรมรวมตัวของแฟนคลับ หรืออาจจะมาจากโปรเจกต์พิเศษของแฟนคลับ อย่างพวกในโอกาสสำคัญ เช่น วันเกิดศิลปิน, วันครบรอบเดบิวต์, หรือโปรเจกต์พิเศษสำหรับคอนเสิร์ต แฟนคลับอาจต้องการแท่งไฟที่มีข้อความ รูปภาพ หรือดีไซน์เฉพาะที่สื่อถึงความหมายของโปรเจกต์นั้นๆ

บางคนก็อาจจะอยากทำของที่ระลึกสำหรับอีเวนต์/มีตติ้งย่อย หากมีการจัดอีเวนต์แฟนมีตติ้งขนาดเล็ก หรือมีตติ้งกับแฟนคลับกลุ่มอื่นๆ การมีบง Custom Made เป็นของที่ระลึกก็เป็นไอเดียที่ดี รวมไปถึงสำหรับแฟนคลับที่ต้องการแท่งไฟที่ไม่เหมือนใคร ไม่มีใครเหมือน และสะท้อนตัวตนของแฟนคลับกลุ่มนั้นๆ ได้อย่างชัดเจน อีกทั้งบงที่เราทำเองนั้นยังไม่จำเป็นต้องมีฟังก์ชันซับซ้อนเหมือนบง Official เสมอไป บางกลุ่มอาจเน้นแค่ดีไซน์ที่สวยงาม และมีไฟ LED พื้นฐานก็เพียงพอแล้ว เพราะวัตถุประสงค์หลักคือการสร้างสัญลักษณ์และของที่ระลึก

ขั้นตอนการสั่งทำบงทำเอง

การสั่งทำบง Custom Made มีกระบวนการที่คล้ายกับการผลิตสินค้าทั่วไป แต่มีรายละเอียดเฉพาะตัวที่ต้องใส่ใจ โดยอย่างแรกเราต้องกำหนดแนวคิดและดีไซน์กันก่อน เริ่มต้นจากการระดมสมองในกลุ่มแฟนคลับว่าต้องการให้บงมีรูปร่างแบบไหน (อาจเป็นทรงกลม, สี่เหลี่ยม, รูปหัวใจ, หรือรูปทรงเฉพาะของกลุ่ม) มีโลโก้ ข้อความ หรือสัญลักษณ์อะไรบ้าง จากนั้นก็นำแนวคิดมาวาดเป็นภาพร่าง หรือใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ออกแบบ 2D/3D เพื่อให้เห็นภาพที่ชัดเจนขึ้น หากไม่มีนักออกแบบในกลุ่ม อาจต้องจ้างกราฟิกดีไซเนอร์ และต้องไม่ลืมที่จะเลือกสีของไฟ LED และสีของตัวบงที่ต้องการ ควรเป็นสีที่สื่อถึงศิลปินหรือกลุ่มแฟนคลับ อย่าลืมว่าการออกแบบที่ดีควรคำนึงถึง “พื้นที่” ในการใส่แบตเตอรี่และวงจรด้วย รวมถึงความทนทานของวัสดุในส่วนที่ยื่นออกมาหรือบอบบาง

เลือกฟังก์ชันและคุณสมบัติ

หลังจากออกแบบแล้ว เราก็ต้องเลือกฟังก์ชันต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นประเภทไฟ LED ว่าเราต้องการไฟสีเดียว, เปลี่ยนสีได้หลายสี, หรือมีโหมดกระพริบ หรือต้องการฟังก์ชันพื้นฐาน หรือต้องการแบบเชื่อมต่อ Bluetooth ได้ (ซึ่งจะซับซ้อนและมีราคาสูงขึ้นมาก) ในเรื่องของแหล่งพลังงานหรือไฟ ก็ต้องเลือกว่าจะใช้ถ่าน AAA, AA หรือแบตเตอรี่แบบชาร์จได้

การหาโรงงานผลิต

โรงงานจีนเป็นตัวเลือกยอดนิยม เพราะโรงงานในจีนเป็นแหล่งผลิตบง Custom Made ที่นิยมมากที่สุด เนื่องจากมีประสบการณ์ มีเทคโนโลยีพร้อม และมีต้นทุนการผลิตที่แข่งขันได้ แต่ในไทยก็สามารถติดต่อประสานงานได้ง่ายและเร็วกว่าหากมีปัญหาใดใด หลังจากหาโรงงานได้ ก็ควรติดต่อโรงงานโดยตรงผ่านแพลตฟอร์ม เช่น Alibaba หรือหาตัวกลางที่รับประสานงาน โรงงานจะขอแบบดีไซน์ 3D (ถ้ามี) หรือแบบ 2D ที่ละเอียด เพื่อประเมินราคาและระยะเวลาการผลิต และควรสอบถามโรงงานเกี่ยวกับ “บริการออกแบบ” หรือ “บริการทำแม่พิมพ์” (Mold Making) ด้วย เพราะบางโรงงานมีบริการเหล่านี้ครบวงจร ซึ่งจะช่วยลดภาระในการหาดีไซเนอร์และผู้ผลิตแม่พิมพ์เอง

การผลิตต้นแบบและทดสอบ

ก่อนผลิตจริง โรงงานจะทำ “ต้นแบบ” หรือ “ตัวอย่าง” (Sample/Prototype) มาให้ตรวจสอบก่อน ซึ่งเป็นขั้นตอนสำคัญมาก เพราะเราจำเป็นต้องตรวจสอบคุณภาพ ตรวจสอบรูปร่าง สี ขนาด ความสว่างของไฟ ฟังก์ชันการทำงาน และคุณภาพของวัสดุ ว่าตรงตามที่ต้องการหรือไม่ หากมีข้อผิดพลาดหรือต้องการปรับปรุง ให้แจ้งโรงงานเพื่อแก้ไขก่อนเริ่มผลิตจำนวนมาก จากนั้นก็จะเข้าสู่การผลิตจำนวนมากและการจัดส่ง เมื่ออนุมัติต้นแบบแล้ว โรงงานจะเริ่มการผลิตตามจำนวนที่สั่ง การจัดส่งอาจใช้เวลาพอสมควร ขึ้นอยู่กับระยะทางและวิธีการขนส่ง (ทางเรือจะถูกกว่าแต่ช้ากว่าทางอากาศ)

ข้อควรพิจารณาและค่าใช้จ่ายในการทำบง

การสั่งทำบงนั้นมีข้อจำกัดและค่าใช้จ่ายที่ต้องวางแผนให้ดีอยู่เหมือนกัน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของ จำนวนขั้นต่ำในการผลิต เพราะแท่งไฟหรือบงที่ผลิตเองนั้นมักจะมี MOQ ที่สูง มาก เพราะโรงงานต้องลงทุนกับการสร้างแม่พิมพ์ (Mold) ซึ่งมีราคาสูง โดยทั่วไป MOQ อาจอยู่ที่ 1,000 – 3,000 ชิ้น หรือมากกว่านั้น ขึ้นอยู่กับความซับซ้อนของดีไซน์และเทคโนโลยีที่ใช้ ยิ่งสั่งจำนวนมาก ราคาต่อชิ้นก็จะยิ่งถูกลง เพราะค่าใช้จ่ายในการทำแม่พิมพ์จะถูกเฉลี่ยออกไปในแต่ละชิ้น

ต่อมาก็จะเป็นเรื่องค่าใช้จ่ายในการทำแม่พิมพ์ ถือเป็นค่าใช้จ่ายก้อนใหญ่ที่สุดในช่วงเริ่มต้น การทำแม่พิมพ์สำหรับฉีดพลาสติกมีราคาแพงมาก ราคาอาจเริ่มต้นที่หลักหมื่นไปจนถึงหลักแสนบาท ขึ้นอยู่กับความซับซ้อนของรูปทรง โดยค่าแม่พิมพ์นี้จะจ่ายครั้งเดียวสำหรับการผลิตบงในดีไซน์นั้นๆ รวมถึงเรื่องระยะเวลาการผลิต กระบวนการทั้งหมด ตั้งแต่การออกแบบ การทำแม่พิมพ์ การผลิตต้นแบบ ไปจนถึงการผลิตจำนวนมาก อาจใช้เวลาตั้งแต่ 1-3 เดือน หรือนานกว่านั้น ขึ้นอยู่กับความซับซ้อนและคิวการผลิตของโรงงาน

ความเสี่ยงและข้อควรพิจารณา

ควรเลือกโรงงานที่มีชื่อเสียงและมีรีวิวที่ดี เพื่อให้ได้สินค้าที่มีคุณภาพตามที่คาดหวัง ในส่วนของการสื่อสารกับโรงงานต่างประเทศอาจมีความท้าทาย ควรมีคนในทีมที่สามารถสื่อสารภาษาอังกฤษหรือภาษาจีนได้ดี หากดีไซน์มีส่วนคล้ายกับบง Official ของศิลปินอื่นมากเกินไป อาจมีปัญหาเรื่องลิขสิทธิ์ได้ ควรออกแบบให้เป็นเอกลักษณ์และไม่ซ้ำใครอย่างชัดเจน และเรื่องของเงินทุน เพราะต้องใช้เงินลงทุนก้อนใหญ่ในช่วงเริ่มต้น แฟนคลับกลุ่มนั้นๆ ต้องมีการระดมทุน หรือวางแผนการเงินให้ดี

การสั่งทำบงด้วยตัวเองนั้นจึงเป็นโปรเจกต์ที่ต้องอาศัยการวางแผนที่ดี การประสานงานที่รัดกุม และเงินทุนที่มากพอ แต่ผลลัพธ์ที่ได้คือแท่งไฟส่วนตัวสุดพิเศษ ที่จะกลายเป็นสัญลักษณ์แห่งความภาคภูมิใจและความผูกพันของกลุ่มแฟนคลับนั้นๆ ที่เราได้ทั้งออกแบบเอง เลือกอุปกรณ์ ฟังก์ชันในแบบที่เราต้องการโดยไม่ง้อฝั่งออฟฟิศเชียลนั่นเอง