เสื้อสีตก เสื้อใหม่สีตก แก้ยังไง สาเหตุและวิธีป้องกันง่ายๆ

เสื้อผ้าสีเข้มๆ หรือสีสดๆ นี่มันมีอะไรที่น่าหยิบมาใส่นะ เพราะพอใส่แล้วก็ช่วยขับผิว ดูดีมีสไตล์ แต่ใครๆ ก็เคยเจอปัญหาโลกแตกที่ทำให้ต้องปวดหัว นั่นคือ ปัญหาเสื้อสีตก ไม่ว่าจะเสื้อผ้าสีแดงสดที่ไปทำให้เสื้อขาวกลายเป็นสีชมพูจางๆ เสื้อสีกรมท่าที่ทำให้ผ้าอื่นดูหม่นๆ หรือเสื้อดำตัวเก่งที่ยิ่งซักยิ่งซีดลงเรื่อยๆ ปัญหาเหล่านี้ไม่ได้แบบไม่มีที่มาที่ไปนะ แต่มันมีสาเหตุและวิธีป้องกันที่หลายคนอาจไม่เคยรู้ และเผลอทำซ้ำๆ โดยไม่รู้ตัว มาดูกันว่าทำไมเสื้อผ้าสีสดๆ ถึงชอบสีตก บทความนี้จะมีเคล็ดลับง่ายๆ อะไรบ้างที่จะช่วยป้องกันปัญหานี้ เพื่อให้เสื้อผ้าของคุณคงความสดใสยาวนาน และไม่ทำร้ายเสื้อผ้าตัวอื่นให้เสียหาย

 

“เสื้อผ้าสีเข้ม” อันตรายกว่าที่คิดในเรื่องสีตก

ก่อนจะไปหาวิธีป้องกัน เรามาทำความเข้าใจกันก่อนว่าอะไรคือเบื้องหลังของปัญหาสีตก โดยเฉพาะกับเสื้อผ้าสีเข้มๆ หรือสีสดๆ โดยมันเกิดจากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นสีย้อมส่วนเกิน สิ่งที่คนไม่ค่อยรู้คือ เสื้อผ้าสีเข้มหรือสีสดบางตัว โดยเฉพาะเสื้อผ้าที่ผลิตใหม่ๆ มักจะมี “สีย้อมส่วนเกิน” หลงเหลืออยู่บนเส้นใยผ้า ซึ่งเป็นเรื่องปกติของกระบวนการผลิต สีย้อมเหล่านี้ยังไม่ได้ยึดเกาะกับเส้นใยผ้าอย่างสมบูรณ์ เมื่อเสื้อผ้าสัมผัสกับน้ำ หรือผงซักฟอก สีย้อมส่วนเกินก็จะหลุดออกมาในน้ำได้ง่ายๆ นี่แหละคือสาเหตุหลักที่ทำให้สีตกในช่วงแรกๆ ของการซัก

 

ต่อมาก็จะเป็นเรื่องของประเภทของเส้นใยผ้า เสื้อผ้าส่วนใหญ่ทำจากผ้าฝ้าย หรือผ้าผสม ซึ่งผ้าแต่ละชนิดก็มีคุณสมบัติในการอุ้มสีที่แตกต่างกัน ผ้าฝ้ายมีแนวโน้มที่จะดูดซับน้ำและสีย้อมได้ดีกว่าใยสังเคราะห์ แต่ก็อาจจะคายสีออกมาได้ง่ายกว่าหากสีย้อมไม่ติดทน ไหนจะเรื่องคุณภาพของสีย้อมและกระบวนการย้อม เพราะสีย้อมที่คุณภาพต่ำ หรือกระบวนการย้อมสีที่ไม่สมบูรณ์ (เช่น การไม่ตรึงสีให้แน่นพอ) จะทำให้สีย้อมไม่สามารถยึดเกาะกับเส้นใยผ้าได้อย่างถาวร ทำให้สีหลุดลอกออกมาได้ง่ายกว่า และทำให้เสื้อซีดเร็ว

 

เรื่องที่เราย้ำบ่อย แทบจะทุกบทความเกี่ยวกับการซักผ้าเลยก็คืออุณหภูมิน้ำในการซัก เพราะสิ่งที่คนไม่ค่อยรู้คือ “น้ำร้อน” คือตัวเร่งปฏิกิริยาชั้นดีที่ทำให้สีตก โดยความร้อนจะไปคลายโครงสร้างของเส้นใยผ้า ทำให้เม็ดสีหลุดออกจากเส้นใยได้ง่ายขึ้น และยังไปเร่งการตกสีของสีย้อมส่วนเกินอีกด้วย นี่คือข้อผิดพลาดที่หลายคนทำเป็นประจำเมื่อซักผ้าสีเข้ม ส่วนเรื่องผงซักฟอกก็พอกัน ผงซักฟอกบางชนิดที่มีส่วนผสมของสารฟอกขาว หรือสารเคมีที่รุนแรง สามารถกัดกร่อนสีย้อม ทำให้สีซีดจาง หรือหลุดลอกออกมาได้ง่าย อย่างสุดท้ายก็คือการตากเสื้อผ้าสีเข้มที่โดนแสงแดดจัดๆ โดยตรงเป็นเวลานาน ก็เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้สีซีดจางและดูหมองลงได้

 

วิธีป้องกันปัญหาสีตก

การป้องกันปัญหาสีตกไม่ใช่เรื่องยากเลย แค่ต้องใส่ใจในขั้นตอนเล็กๆ น้อยๆ ตั้งแต่ก่อนซัก จนถึงการจัดเก็บ

 

การซักครั้งแรก “กำจัด” สีย้อมส่วนเกิน

โดยเฉพาะกับเสื้อผ้าสีเข้ม หรือสีสดที่คุณเพิ่งซื้อมาใหม่ ตอนแรกแนะนำให้ซักแยกเด็ดขาด (สำหรับครั้งแรก) สิ่งที่คนไม่ค่อยรู้คือ เสื้อผ้าที่ซื้อมาใหม่ โดยเฉพาะสีเข้มๆ หรือสีสดๆ ควร “ซักแยกเดี่ยว” ในครั้งแรก หรือซักรวมกับผ้าสีเข้มอื่นๆ ที่เคยซักมาหลายครั้งแล้วเท่านั้น ห้ามซักรวมกับผ้าสีอ่อน ผ้าขาว หรือผ้าที่มีราคาแพงเด็ดขาด เพราะสีย้อมส่วนเกินที่หลงเหลืออยู่จะหลุดออกมาในน้ำจำนวนมาก และสามารถตกใส่เสื้อผ้าตัวอื่นจนเสียหายได้เลย ควรใช้น้ำเย็น หรือน้ำอุณหภูมิปกติในการซักเสื้อผ้าสีเข้ม เพราะน้ำเย็นจะช่วยลดการคลายตัวของเส้นใยผ้าและป้องกันการหลุดลอกของสีย้อมได้ดีที่สุด

 

อย่าลืมกลับด้านเสื้อก่อนซัก นี่คือทริคง่ายๆ แต่ได้ผลดีเยี่ยม การกลับด้านเสื้อผ้าสีเข้มออกก่อนนำไปซัก จะช่วยลดการเสียดสีของด้านหน้าเสื้อกับผ้าอื่นๆ ในถังซัก ซึ่งจะช่วยถนอมสีและป้องกันการซีดจางของสีเสื้อได้ สำหรับเสื้อผ้าสีเข้มที่คุณกลัวว่าสีจะตกมากๆ ลองแช่ในน้ำเย็นผสมเกลือ 1-2 ช้อนโต๊ะ หรือน้ำเย็นผสมน้ำส้มสายชูขาวประมาณ ½ ถ้วยตวง ประมาณ 30 นาที ก่อนนำไปซักตามปกติ เกลือและน้ำส้มสายชูจะช่วย “ตรึงสี” ให้ติดทนกับเส้นใยผ้าได้ดีขึ้น นี่เป็นวิธีที่หลายคนใช้กับเสื้อผ้าใหม่ๆ โดยเฉพาะผ้าคราม หรือผ้าย้อมสีธรรมชาติ

 

การซักในครั้งถัดไป รักษาความสดใสให้ยาวนาน

เมื่อผ่านการซักครั้งแรกไปแล้ว การซักในครั้งถัดไปก็ยังคงต้องใส่ใจ เพื่อให้สีเสื้อคงความสดใสได้นานที่สุด แยกผ้าสีเข้ม/สีสดออกจากผ้าขาวและผ้าสีอ่อนเสมอ และจัดหมวดหมู่ผ้าตามสี เพื่อป้องกันปัญหาสีตกและสีหมองคล้ำ ใช้น้ำเย็น หรือน้ำอุณหภูมิปกติ ย้ำอีกครั้งว่าน้ำร้อนคือตัวทำลายสีเสื้อ

 

เลือกผงซักฟอก น้ำยาซักผ้าสำหรับผ้าสีโดยเฉพาะ ผลิตภัณฑ์เหล่านี้มักจะถูกออกแบบมาให้มีสูตรที่อ่อนโยนต่อสีผ้า ไม่มีส่วนผสมของสารฟอกขาว และมีสารช่วยป้องกันสีซีดจาง ซึ่งจะช่วยรักษาความสดใสของเสื้อผ้าสีเข้มได้ดีกว่าผงซักฟอกทั่วไป และหลีกเลี่ยงสารฟอกขาวที่มีคลอรีน (Bleach) เป็นศัตรูตัวฉกาจของเสื้อผ้าสี มันจะกัดกร่อนเม็ดสี ทำให้เสื้อซีดจาง และทำลายเส้นใยผ้าได้ง่าย ดังนั้นควรหลีกเลี่ยงอย่างเด็ดขาด

 

การตากผ้า

การตากผ้าก็มีผลต่อสีเสื้อผ้าที่คุณอาจไม่เคยรู้ อย่างแรกก็ต้องกลับด้านเสื้อก่อนตาก เหมือนกับการซัก การกลับด้านเสื้อผ้าสีเข้มออกก่อนตาก จะช่วยป้องกันไม่ให้สีเสื้อด้านนอกโดนแสงแดดโดยตรง ซึ่งเป็นสาเหตุของการซีดจางของสี ควรตากในที่ร่ม มีลมโกรก การตากเสื้อผ้าสีเข้มที่โดนแดดจัดๆ ตรงๆ นานเกินไป จะทำให้สีซีดจางลงอย่างรวดเร็ว แสงแดด โดยเฉพาะรังสี UV สามารถทำลายเม็ดสีในเส้นใยผ้าได้ ควรตากเสื้อผ้าสีเข้มในที่ร่ม มีอากาศถ่ายเทดี หรือมีแดดรำไร เพื่อให้ผ้าแห้งสนิทโดยไม่ทำลายสี หลีกเลี่ยงการใช้เครื่องอบผ้าด้วยความร้อนสูง ความร้อนจากเครื่องอบผ้าก็เป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้สีเสื้อซีดจางและตกได้ง่าย ควรเลือกโหมดอบผ้าด้วยอุณหภูมิต่ำ หรือใช้การตากแบบธรรมชาติจะดีที่สุด

 

การดูแลเสื้อผ้าสีเข้มให้คงความสดใสและป้องกันปัญหาสีตกอาจจะต้องใช้ความใส่ใจเพิ่มขึ้นมาอีกนิด แต่มันคือการลงทุนที่คุ้มค่า เพื่อให้เสื้อผ้าตัวโปรดของคุณอยู่กับคุณไปนานๆ และไม่ทำร้ายเสื้อผ้าตัวอื่นให้เสียหาย เทคนิคที่เราบอกไปข้างต้นนั้นจะช่วยคุณได้แน่นอน ลองไปทำตามกันดูนะ ง่ายนิดเดียว